متابولیسم کربوهیدرات ها در شکمبه

 به‌طور متوسط کربوهیدرات­ها ۷۰ تا ۷۵ درصد ماده خشک جیره را در برمی‌گیرند، درحالی‌که پروتئین، چربی و موادمعدنی بخش باقی­مانده را تشکیل می‏ دهند. کربوهیدرات­ها منبع اصلی انرژی برای میکروب ‏های شکمبه هستند. دو گروه از کربوهیدرات­ها در مواد خوراکی وجود دارند: کربوهیدرات‏های غیرساختمانی (قندها و نشاسته) و کربوهیدرات‏های ساختمانی (سلولز، همی­سلولز و پكتین). قندها در سلول­های گیاهان در حال رشد و نیز در برخی اقلام خوراکی مانند ملاس و یا آب­پنیر یافت می‏شوند. نشاسته، شکل ذخیره­ای انرژی در دانه غلات و ریشه­ها است. کربوهیدرات‏های ساختمانی استحکام و سختی را برای گیاهان تأمین می‏کنند. لیگنین یک کربوهیدرات نبوده، ولی ازنظر تجزیه‌ای با کربوهیدرات‏های ساختمانی گروه‌بندی می‏شود. بخش‌های مختلف کربوهیدرات‌ها در جدول ۱ خلاصه‌شده است.

کربوهیدرات‏های ساختمانی و غیرساختمانی هضم می‏ شوند (از ساختمان پیچیده­ شان به قندهای ساده تبدیل می‏ شوند) و به‌وسیله میکروب‏های شکمبه تخمیر و به اسیدهای چرب فرار تبدیل می‏ شوند (جدول ۲). این اسیدهای چرب فرار ۶۰ تا ۸۰ درصد انرژی موردنیاز گاو را تأمین می‌نمایند. اگر چربی و کربوهیدرات در شکمبه تجزیه نشوند، پروتئین باقی‌مانده انرژی را تأمین می­نماید. اسیدهای چرب فرار از شکمبه به جریان خون جذب‌شده و به کبد، بافت پستان، بافت چربی و دیگر بافت­های بدن انتقال می‏یابند. چنانچه تولید و نسبت هرکدام از اسیدهای چرب فرار تغییر پیدا کنند، تولید و تركيب شیر نیز تغییر می‏کند. محصولات تجزیه شکمبه­ای کربوهیدرات­ها بسته به مرحله بلوغ علوفه­ها، منبع کربوهیدرات (ساختمانی و غیرساختمانی) و فرآیندهایی همچون خرد کردن دانه­ها و یا قطعه­قطعه کردن علوفه­ها، متفاوت خواهد بود.