متابولیسم کربوهیدرات ها در شکمبه
۱۳۹۵-۱۱-۱۵
آشنایی با آناتومی دستگاه گوارش گاو
۱۳۹۹-۰۵-۰۴

شکمبه یک گاو سالم در هر دقیقه بیشتر از دو بار منقبض می ‏شود. این حرکات باعث تماس باکتری­ ها و مواد خوراکی می‏ شوند و چنانچه مواد، متراکم و کوچک‌شده باشند باعث حرکت مواد به خارج از شکمبه شده و ذرات بزرگ برای این‌که نشخوار روی آن‌ها صورت گیرد به سطح بالا می­ آیند. گاو در هر روز، از ۸ تا بیش از ۱۰ ساعت را صرف نشخوار کردن می‏ کند. چرخه نشخوار در چهار مرحله صورت می­گیرد:

  1. برگرداندن[۱]، زمانی اتفاق می‏افتد که اطراف دهانه مری به‌وسیله مواد خشبی تحریک شود (اثر سایش[۲]). یک مشت از مواد خشبی به‌وسیله حرکات دودی معکوس به دهان برگردانده می‏شود؛ اما بلافاصله بعد از قرار گرفتن غذا در دهان، مرحله دوم (جویدن مجدد) اتفاق می‏افتد.
  2. در مرحله بازجَوِش[۳] (جویدن مجدد) غذا خردشده و به ذرات کوچک­تر و قابل‌عبور به شکمبه تبدیل می‏شوند.
  3. مرحله سوم، مخلوط شدن مجدد با بزاق[۴] است. بزاق حاوی بافرهایی است که با مواد برگردانده شده از شکمبه مخلوط شده و باعث پایداری pH شکمبه می‏شود. اگر فرآیند نشخوار به‌درستی صورت پذیرد، یک گاو بیشتر از ۷۶ لیتر (۲۰ گالن) بزاق در یک روز تولید می‏کند.
  4. مرحله چهارم، بلع مجدد[۵] توسط گاو است.

هنگامی‌که اندازه مواد خشبی به طریق مکانیکی به‌وسیله جویدن کاهش می‏یابد، در شکمبه ته­نشین شده و به نگاری منتقل می‏شوند. هنگامی غذا شکمبه را ترک می‏کند که اندازه ذرات غذایی غلیظ و متراکم (سنگین) و کوچک‌شده باشند. ذرات بزرگ علوفه يا علوفه خشک در سطح بالایی شکمبه تشکیل یک توده شناوری را می‏دهند که باعث افزایش تحریک نشخوار می‏شود. مواد خیلی خشبی مثل کاه، زمان زیادی را برای جویدن مجدد احتیاج دارند که این امر باعث کاهش کل مصرف ماده خشک می‏گردد. هنگامی‌که غذا در شکمبه تخمیر می‏شود، مقادیر زیادی متان و دی­اکسید کربن و گازهای دیگر تشکیل می‏شود که باید خارج شوند (۲۸ تا ۴۷ لیتر در ساعت). در شرایط طبیعی، کشیدگی حاصل از گازها، انقباض شکمبه را تحریک خواهد نمود که در این صورت ناحیه مری عمل کرده و به گاز اجازه می‏دهد از طریق آروغ دفع شود. اگر این ناحیه عمل نکند و یا گاز تشکیل کف بدهد، گاو ممکن است دچار نفخ شود.

۱)Regurgitation

۲) Scratch effect

۳) Rechewing

۴) Resalivation

۵) Reswallowing